To pytanie prędzej czy później zadaje sobie każdy, nawet najbardziej nadopiekuńczy, rodzic. Samodzielność dziecka jest dość trudna do osiągnięcia ale wychowanie dzieci to nie tylko samo rozpieszczanie i trzeba się z tym pogodzić. Samodzielne dziecko będzie sobie lepiej radziło w przyszłości - będzie odpowiedzialne, będzie potrafiło podejmować własne decyzje i bronić swoich racji. Samodzielność wpływa pozytywnie także na samoocenę dziecka. Dziecko od małego uczone, że może samo podejmować decyzje, w późniejszym życiu zyskuje samodzielność. Dzięki temu potrafi, już jako dorosła osoba, decydować o sobie. Przekłada się to także na samoocenę, pewność siebie i poczucie niezależności. Wychowywanie dziecka od początku powinno skupiać się na uczeniu samodzielności, gdyż jej potrzebuje każdy. Nie znaczy to, że pozbawiamy dziecko rodzicielskiej miłości, dajemy mu natomiast własną przestrzeń.
Chowanie dziecka pod kloszem może w efekcie spowodować, że dziecko:
- nie będzie w stanie podjąć żadnej samodzielnej decyzji;
- w końcu pojawi się bunt przeciw rodzicom, mimo że chcieli dobrze;
- będzie za każdym razem czekało, aż ktoś inny podejmie za nie wszystkie życiowe decyzje.
Aby dziecko było samodzielne, należy przestrzegać kilku zasad (rodzic też musi mieć swoje zasady!):
- daj dziecku wybór, pozwól podejmować swoje decyzje, nawet jeśli są złe,
- zachęcaj do pomocy w domu, to da dziecku poczucie, że jest potrzebne, a domowe obowiązki mogą być dobrą wspólną zabawą,
- chwal, kiedy zrobi coś dobrze,
- jeśli nałożysz na dziecko jakiś obowiązek, zawsze go egzekwuj, a jeśli dziecko nie chce czegoś zrobić, daj mu wybór, np. albo pomoże wycierać naczynia, albo musi wcześniej iść spać,
- nigdy nie rób czegoś za dziecko,
- pozwól dziecku wykonywać swoje obowiązki samemu, ale bądź w pobliżu, na wypadek, gdyby samo poprosiło o pomoc,
- wypełniane przez dziecko obowiązki nie muszą być wykonane perfekcyjnie, tylko samodzielnie,
- pomagaj przy bardziej skomplikowanych zadaniach, np. dzieląc je na pojedyncze czynności,
- pozostawiaj dziecko czasem samo, nawet na krótki czas, to nauczy je, że rodzic nie musi być w pobliżu, aby czuć się bezpiecznie.
Jak pomóc dziecku uczyć się na własnych błędach:
- wyjaśnij, że wszyscy popełniają błędy i to nie jest powód do wstydu,
- wyjaśnij, że liczy się wysiłek włożony w wykonanie obowiązków,
- nie dopuść do tego, aby dziecko pomyślało, że twoja miłość zależy od tego, czy wykonują coś dobrze,
- jeśli mówisz dziecku, co zrobiło źle, zawsze mów też, co zrobiło dobrze.
Dobry rodzic to bez wątpienia taki, który kocha swoje dziecko. Potrzeba jednak także odrobiny dyscypliny i konsekwencji, aby nauczyć dziecko samodzielności i pomóc w dorosłym życiu. Wbrew pozorom to, czy damy dziecku szanse na sprawdzanie swoich możliwości w wypełnianiu codziennych zajęć może zaważyć na jego późniejszym życiu.